Francesco Petrarca : een inleiding op zijn leven en werk ‘Er was een gelukkiger tijd en er zal er ooit weer een komen. Maar in het midden, in onze tijd, ziet ge hoe laagheid en smerigheid zijn samengevloeid’ 

De bekroonde dichter

Op paaszondag 8 april 1341 werd de dichter Francesco Petrarca (1304 – 1374) op het Capitool in Rome door de voorzitter van de Romeinse senaat met een lauwerkrans tot dichter gekroond. In zijn dankwoord vermeldt Petrarca dat deze plechtigheid daarom zo uitzonderlijk was, omdat zij op ‘iets uit legendarische tijden is gaan lijken en al sinds meer dan twaalfhonderd jaar in onbruik is geraakt,  want de laatste van wie wij lezen dat hij dat eerbewijs heeft ontvangen, is de beroemde dichter Statius, die leefde ten tijde van Domitianus’. Publius Papinius Statius (ca. 45-96) is vooral bekend om zijn heldendichten Thebaïs en Achilleïs. In de late Middeleeuwen en de Renaissance behoorde hij tot de hoogst gewaardeerde Romeinse schrijvers.Kijkend naar zijn eigen tijd en naar het directe verleden zag Petrarca een diepe, donkere afgrond die zich uitstrekte over meer dan duizend jaar, een hopeloze tijd die alleen maar ‘kwebbelkunstenaars’ had voortgebracht. De laureaat blikte terug voorbij die donkere tijd, tot de gouden tijd der klassieke letteren, waarop mannen van beschaving hun aandacht moesten richten en die zij in ere moesten herstellen.

In deze lezing wordt niet alleen aandacht besteed aan de beroemde bekroning tot dichter, maar ook aan Petrarca als ‘uitvinder’ van de middeleeuwen, als wegbereider van de renaissance en als ‘eerste humanist’.

Bart Jan de Graaf is cultuur- en ideeënhistoricus en geeft lezingen en cursussen over een grote waaier aan cultuurhistorische onderwerpen. Eerder verzorgde hij o.a. cursussen over vier grootheden uit de Renaissance (waaronder Petrarca) en over Erasmus. Hij werkte onder meer voor Omroep Limburg, het Bonnefantenmuseum Maastricht en Museum Het Domein in Sittard.